تجهیزات آزمایشگاهی چیست؟
آزمایشگاه پزشکی جزو مجهزترین مراکز آزمایشی محسوب می‌شود. آزمایشگاه‌ها مکان‌هایی برای جمع‌آوری اطلاعاتی دقیق از یک نمونه هستند. به همین دلیل نیز پزشکان برای اطمینان از تشخیص خود، از بیماران می‌خواهند تا به آزمایشگاه مراجعه کنند. آزمایشگاه‌ها انواع مختلفی دارند.
اینکه چگونه یک آزمایشگاه چنین اطلاعات دقیق را ارائه می‌دهد، سوالی است که ذهن بسیاری از افراد را مشغول کرده است. آزمایشگاه این کار را به کمک تجهیزات آزمایشگاهی انجام می‌دهد. این ابزار برای اندازه‌گیری‌های دقیق ساخته شده‌اند. بنابراین با تجهیزات می‌توان به مشاهده و اندازه‌گیری دقیق پرداخت. این حد از محاسبات، با چشم غیر مسلح انسان و بدون تجهیزات، غیرممکن است.در آزمایشگاه‌ها، واکنش‌های شیمیایی مختلفی انجام می‌شود. به همین دلیل کیفیت تجهیزات موجود در آزمایشگاه بسیار مهم است. این وسیله‌ها باید توان مقاومت در برابر واکنش‌های انجام شده را داشته باشند.
شناخت تجهیزات موجود در آزمایشگاه
شناخت تجهیزات آزمایشگاهی چیزی است که تکنسین یک مجموعه باید بر آن مسلط باشند. وسایل آزمایشگاه بسیار زیاد هستند. در یک آزمایشگاه از وسایل ساده‌ای مانند شیشه نمونه، ترازوی آزمایشگاهی، هود و دماسنج گرفته تا وسایل پیشرفته‌ای مثل میکروسکوپ و سانتریفیوژ، وجود دارد. البته باید در نظر داشت که نوع کاربری آزمایشگاه نیز مهم است. برای مثال برخی از وسیله‌ها مخصوص آزمایشگاه‌های پزشکی است و لزومی ندارد در آزمایشگاه دیگر وجود داشته باشد.
کاربرد تجهیزات آزمایشگاهی
هرکدام از وسایلی که در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، کاربرد خاصی دارند. تعدادی از تجهیزات آزمایشگاهی هستند که وجود آن‌ها در هر آزمایشگاهی، ضروری است. برخی از آن‌ها، وسایلی ساده و برخی نیز پیشرفته هستند. در این بخش تعدادی از مهم‌ترین تجهیزات موجود در آزمایشگاه را نام می‌بریم و توضیحاتی در مورد کاربرد آن‌ها ارائه می‌دهیم.
سانتریفیوژ
بسیاری از ما با سانتریفیوژهایی که در نیروگاه‌های هسته‌ای وجود دارند، آشنایی داریم. اما سانتریفیوژ کاربرد زیادی در آزمایشگاه‌ها دارد. این دستگاه با بهره‌گیری از نیروی گریز از مرکز، مواد را از یکدیگر جدا می‌کند. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این وسیله در جدا کردن اجزای مختلف نمونه خون است.
دلایل استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی
انسان‌ها در طول زمان یاد گرفته‌اند که برای اثبات چیزی، باید آزمایش‌هایی انجام دهند. در طول تاریخ نیز برای آزمایش مواد، از تجهیزات آزمایشگاهی مختلفی استفاده کرده‌اند. امروزه نیز ابزار آزمایشگاهی به ابزار محاسبات دقیق تبدیل شده‌اند. ابزار گوناگون در انجام یک آزمایش، مکمل یکدیگر هستند. کارشناسان برای هر مرحله از آزمایش، به تجهیزات مخصوصی نیاز دارند.
در قسمت‌های قبلی به کاربرد برخی از ابزار آزمایشگاه پرداختیم. عدم وجود هرکدام از آن‌ها، روند آزمایش را مختل می‌کند. همچنین اگر یکی از دستگاه‌ها ایرادی داشته باشد، آزمایش با مشکل مواجه می‌شود. بنابراین هرکدام باید به درستی عمل کنند. شاید تا به حال به یک آزمایشگاه پزشکی مراجعه کرده باشید که نتیجه غلطی را به شما ارائه دهد. این کار می‌تواند دو دلیل داشته باشد. اولی خطای انسانی است که امکان رخ دادن آن در هرکاری وجود دارد. دومی ایراد تجهیزات موجود در آزمایشگاه است.
مزایای تجهیزات آزمایشگاهی
ما هر روز شاهد کشفیات و اختراعات جدیدی هستیم. انسان به کمک آزمایش‌های متعدد قادر به کشف یا اختراع است. برای آزمایش‌های دقیق و معتبر نیز باید از تجهیزات آزمایشگاهی دقیقی استفاده کرد. بنابراین در طول تاریخ ابزار مختلفی برای اندازه‌گیری‌های دقیق ساخته شده است. امروزه این تجهیزات فواید بسیاری در زندگی ما دارند. در ادامه به برخی از این مزایا در آزمایشگاه‌های مختلف اشاره کرده‌ایم.
- آزمایشگاه پزشکی: این آزمایشگاه‌ها از شرایط جسمانی بیماران اطلاعات دقیقی به دست می‌آورند.
- آزمایشگاه کشاورزی: ابزار آزمایشگاهی در این مراکز، کمک می‌کنند تا مواد غذایی سالم‌تری تولید شود.
- آزمایشگاه‌های صنایع غذایی: شرکت‌های صنایع غذایی در چنین آزمایشگاه‌هایی با تجهیزات پیشرفته از سلامت و کیفیت محصولات خود اطمینان حاصل می‌کنند.
- آزمایشگاه‌های دارویی: با کمک تجهیزات آزمایشگاهی داروهای جدید برای مقابله و درمان بیماری‌ها تولید می‌شود.
- آزمایشگاه زیست شناسی: ابزارهای آزمایش کمک می‌کنند تا موجودات مختلف طبیعت شناسایی شوند. این آزمایشگاه‌ها می‌توانند نتایج شگفت آوری از ساختارهای طبیعی، ژنتیک و... به دست آورند.